Sprawa wpisywania do gminnej ewidencji zabytków domów bez zgody właścicieli w Zakopanem nie przestaje budzić emocji. Wiadomo bowiem, że ten proceder godzi w komfort życia mieszkańców Ewidencja zabytków i ich rejestr nie różnią się tylko liczebnością (średnio co czwarta nieruchomość wpisana do ewidencji zawarta jest również w rejestrze zabytków). Zupełnie inny jest też zakres ochrony zabytków wpisanych do ewidencji i do rejestru. Wpisanie nieruchomości do rejestru zabytków, o co zabiegać może także Gminna Ewidencja Zabytków. Sortuj po Data wytworzenia 2023-09-13, ostatniej modyfikacji 2023-09-13 10:46. Obwieszczenie Burmistrza Miasta i Gminy Września 04.06.2010. Gminna ewidencja zabytków Miasta Gdyni została przyjęta Zarządzeniem nr 4206/16/VII/U Prezydenta Miasta Gdyni z dnia 1 marca 2016 r. Informujemy, że Zarządzeniem nr 6205/17/VII/U Prezydenta Miasta Gdyni z dnia 23 maja 2017 r. zostały przyjęte zmiany w gminnej ewidencji zabytków. Zał. nr 1 do Zarządzenia nr 6205/17/VII/U Gminna ewidencja zabytków została opracowana zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 10 września 2019 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie prowadzenia rejestru zabytków, krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków oraz krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę Naczelnik - Zenon Rodak ul. Piastowska 11, pok.1-3tel.: (32) 373-35-80e-mail: sekretariat_bpp@um.zabrze.pl Miejski Konserwator Zabytkówtel.: (32) 373-33-73 godziny urzędowania:poniedziałek - piątek: 7.30-15.30 Do zakresu działania Biura Planowania Przestrzennego należy w szczególności: A. Zadania realizowane poza strukturą zespołu:1) archiwizowanie dokumentacji urbanistycznej GdTEh. Najczęściej zadawane pytania - Geodezja: Drukuj Zapisz 24 czerwca 2020 Ewidencja gruntów i budynków prowadzona przy ul. Spokojnej 7A w Lublinie obejmuje jednostki ewidencyjne (gminy): Głusk, Niemce, Konopnica, Wólka i Jastków. Filia w Bełżycach – jednostki ewidencyjne (gminy): Bełżyce Miasto, Bełżyce, Borzechów, Wojciechów. Filia w Bychawie - jednostki ewidencyjne Bychawa miasto, Bychawa, Jabłonna, Krzczonów, Strzyżewice, Wysokie, Zakrzew. Ewidencja gruntów i budynków gmin Garbów i Niedrzwica Duża prowadzona jest w gminach. Autor: Starostwo Powiatowe w Lublinie Powrót PORADNIK KLIENTA Geoportal Instrukcje załatwiania spraw E-usługi Elektroniczna Tablica ogłoszeń E-sesja Transmisje z sesji rady powiatu Edukacja w powiecie lubelskim Powiatowa Rada Pożytku publicznego Nieodpłatna pomocprawna Pogoda Ochrona danych osobowych Projekty edukacyjne Inkubator pszczelarstwa W Rudzie Śląskiej powstaje gminna ewidencja zabytków. W wykazie, nad którym prace zakończą się w listopadzie, znajdzie się ponad 2200 obiektów. Każdy będzie posiadał swoją kartę adresową, w której oprócz fotografii znajdą się takie informacje jak czas powstania, adres oraz formy ochrony konserwatorskiej obejmujące dany obiekt. Po co gminna ewidencja, jeżeli mamy wojewódzki rejestr zabytków? - Nasza lista obejmować będzie nie tylko obiekty z rejestru zabytków, ale wszystkie, które z różnych względów wymagają ochrony konserwatorskiej - mówi Łukasz Urbańczyk, Miejski Konserwator Zabytków. - Te względy to usytuowanie w ramach historycznego zespołu urbanistycznego, szczególne walory estetyczne czy wpisanie w historyczną linię zabudowy ulic - dodaje Urbańczyk. W spisie znalazły się domki fińskie, których jest w mieście 209, 55 schronów bojowych, krzyże przydrożne, kapliczki, zabudowania industrialne, pawilony handlowe, parki i cmentarze. Dla każdego obiektu wpisanego do gminnej ewidencji przygotowana jest dokumentacja fotograficzna oraz sprawdzany jest stan jego zachowania. Objęcie obiektu ochroną konserwatorską wiąże się z pewnymi obowiązkami. Właściciel obiektu ujętego w gminnej ewidencji musi dbać o zachowanie jego historycznego wyglądu i wszelkie prace związane z ingerencją w jego zewnętrzną tkankę, takie jak wymiana okien, drzwi, czyszczenie elewacji bądź ocieplanie budynku, powinien konsultować z Miejskim Konserwatorem Zabytków. Na szczególną uwagę wśród grupy obiektów objętych spisem zasługują domki fińskie, będące specyficznym zabytkiem architektury powojennej. To charakterystyczne, drewniane budownictwo jednorodzinne, na Śląsku pojawiło się w latach 1947 - 1951. A to wszystko za sprawą Finlandii, która domki te traktowała jako formę zapłaty za polski węgiel. Od samego początku ,,fińskie osiedle" dawało schronienie licznej rzeszy pracowników kopalni, a przetrwawszy nieprzychylne wróżby, zgodnie z którymi miało wystarczyć na jedyne 25 lat - nadal wytrwale spełnia powierzoną mu fińskie zaprojektowano w zgodzie z zasadą idei miasta ogrodu. Każda działka została podzielona na trzy strefy: mieszkaniową, gospodarczą oraz największą - strefę pasa zieleni. To przyjęta równomierność w rozłożeniu budynków oraz połączenie obszarów zielonych przesądziły o oryginalności osiedla i sielankowej atmosferze jaka tam panuje. Domki fińskie podlegają ochronie przed niewłaściwą ich modernizacją lub remontem. Wszelkie zabiegi prowadzone w tym zakresie powinny być zgodne z wytycznymi konserwatorskimi obejmującymi walory krajobrazowe, architekturę oraz układ urbanistyczny. Klasyczny domek ma powierzchnię ok. 70 m kw., na które składa się kuchnia, dwa pokoje, ubikacja i strych, nieraz w przeszłości przerabiany na pomieszczenie Zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami - zabytek to nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową. Tak nieruchomości - budynki, cmentarze, krajobrazy kulturowe, układy urbanistyczne, jak i rzeczy ruchome - obrazy, rzeźby, znaleziska archeologiczne - status zabytku uzyskują ze względu na wartości historyczne, kulturowe, które warto podkreślić i ,,zakonserwować" jako dar dla przyszłych pokoleń. Obiekty ujęte w powstającej w Rudzie Śląskiej gminnej ewidencji zabytków stanowią tego rodzaju dar, będąc świadectwem rozwoje miasta na przestrzeni dziejów. Są wyrazem dzielonych wspólnie wartości społecznych i kulturalnych. Nadają znaczenie nie tylko przestrzeni urbanistycznej, ale nade wszystko zamieszkującym ją ludziom, co przekłada się na budowanie tożsamości nie tylko narodowej, ale również UM Ruda Śląska WYBRANE ZABYTKI NA TERENIE GMINY BEŁŻYCE BABIN Jest jedną z najstarszych udokumentowanych wsi w naszej gminie, wymieniana już w dokumentach króla Władysława Łokietka. Pierwsze zmianki o niej pochodzą z 1311 r., jako własność Zdzisława, syn komesa Zęborza. Wspomina o nim w swoich Rocznikach-czyli kronikach sławnego Królestwa Polskiego – Jan Długosz. Pozostałością po historycznej spuściźnie Babina są następujące obiekty: Kapliczka z kamiennym krzyżem i figurą Chrystusa UkrzyżowanegoPołożenie: N E Kamienny krzyż z wizerunkiem Chrystusa Ukrzyżowanego, wykonany w piaskowcu do którego w 1841 r. dobudowano kapliczkę. Widnieje na nim napis: ,, TA FIGURA WY STAWIONA R. 1664 REPERACYIA TEI FIGURY Z DODAN SZTACHET I KAPLICE R 1841” Według źródeł historycznych krzyż był pierwotnie usytuowany przy gościńcu, stał naprzeciwko frontu dawnego dworu właścicieli Babina Pszonków, tam również znajdował się pierwszy ośrodek dworski. Ludowe przekazy głoszą, iż w późniejszych czasach jeden z dziedziców Babina strzelał do niego z ganku swojego dworu i uszkodził figurę Chrystusa. Został ufundowany przez Adama Pszonkę ostatniego właściciela Babina z rodu, słynnych założycieli tzw. Rzeczypospolitej Babińskiej. W sąsiedztwie dworu przy kępie obsadzonej lipami odbywała się tzw.,, giełda ‘’ w Rzeczpospolitej Babińskiej, czyli zabawa polegająca na rywalizacji w opowiadaniu niewiarygodnych historyjek, w nagrodę można było wygrać urząd lub tytuł honorowany w Rzeczypospolitej Babińskiej. Ideą założycieli tego państwa było wyśmiewanie polskich wad narodowych. Przebywało tutaj wiele znanych w tamtym czasie osób m. in. Mikołaj Rej, Jan Kochanowski, Jan Zamojski, Jerzy Ossoliński, Potoccy, Radziwiłowie, Zborowscy to humorystyczne stowarzyszenie funkcjonowało ponad sto lat. Rzeczpospolita Babińska zakończyła swoja działalność w 1677 r. po śmierci Adama Pszonki, pochowanego w kościele Dominikanów w Lublinie. Natomiast z powodu braku męskiego potomka Babin przeszedł w ręce rodu Tarłów i uległ późniejszemu podziałowi na dwa oddzielne majątki. Dwór spłonął w XVIII w., a lipy otaczające giełdę wycięto. Popularność tego miejsca i jego historii odzwierciedla fakt iż w 1881 r. Jan Matejko namalował obraz pt. Rzeczypospolita Babińska, aktualnie znajdujący się w Muzeum Narodowym w 1837 r. dziedzicem tej części Babina był Stefan Laskowski ( pochowany w Matczynie), 1862 Henryk Wagner i Konstanty Królikowski, w 1880 właścicielami byli Nowiccy natomiast jako ostatni władali tą częścią Michalewscy. W XIX wieku majątek ulega parcelacji. Zespół przestrzenny w Babinie Położenie: N 51, 102938, E 22,20043 Według zapisów w ksiąg wieczystych w 1820 r. Babin jest podzielony pomiędzy trzy rodziny są to: Po Katarzynie z Malinowskich – Mizgierowie, po Teresie ze Starzyńskich do Trojackich, Po Mariannie ze Starzyńskich do do dzisiaj zespół przestrzenny powstał jako drugi ośrodek dworski, należał do Marianny ze Starzyńskich. Powstał w zupełnie nowej lokalizacji, w wyniku podziału Babina pomiędzy spadkobierców majątku. Pierwotnie budynek był mniejszy, drewniany, natomiast w 1912 r. źródła historyczne opisują już o murowany dwór będący własnością rodziny Nowakowskich. Z czasem dwór rozbudowano – powstało nowe skrzydło, urządzono, park i ogród. Ostatnim właścicielem majątku do 1944 r. był Jan Nowakowski. BEŁŻYCE Wzmianki o istnieniu osady istnieją już z 1349 r. jako o wsi na prawie niemieckim, a następnie z inicjatywy Jana Wojewody Krakowskiego i braci Spytków z Tarnowa 10 maja 1417 r. król Władysław Jagiełło pozwolił na utworzenie miasta na prawie magdeburskich w granicach dóbr Bełżyce i Krężnica Okrągła. Miasto położone było na trasie szlaku handlowego dodatkowo w 1432 król Władysław Jagiełło wydał przywilej w którym nakazuje ,, aby kupcy i handlarze publicznego traktu Bełżyce nie mijali pod krą wieży i grzywien..” co miało nieoceniony wpływ na późniejszy rozwój gospodarczy miasta. Zespół dworsko - parkowy: Pierwszy dwór drewniany, otoczony rozległym parkiem, był zbudowany przez Brzezińskich na przełomie XVIII/XIX w. na skutek zniszczenia zamku. Aktualnie istniejący budynek murowany w stylu klasycystycznym powstał na przełomie XIX i XX w. Park z czasem uległ znacznemu zmniejszeniu, a na jego części ,w późniejszym okresie, wzdłuż dawnych alejek wytyczono osiedle mieszkaniowe. Na przełomie wieków stanowił własność Orzechowskich, Kossowskich później Zarańskich. W 1922 budynek stanowił własność państwa i został zaadoptowany na szpital. Następnie w latach 90-tych XX w. mieściło się w nim pogotowie ratunkowe. Obecnie dwór, otoczony pozostałościami dawnego ogrodu jest prywatną własnością. Położenie: N E Zespół Kościelny Źródła historyczne podają, iż świątynia istniała w 1417 r., natomiast w roku 1470 r. Jan Długosz podaje, iż w Bełżycach istniał drewniany kościół pw. Nawrócenia św. Pawła. W 1558 r. Andrzej Bzicki przekształcił go na zbór kalwiński. Następnie około 1654 po wyroku Lubelskiego Trybunału Koronnego miejscowy kościół zwrócono katolikom. Murowany kościół ( dzisiejsze prezbiterium i zakrystia) powstał ok. 1646 r., natomiast pozostała cześć była drewniana. Murowanie pozostałej części tj. nawy głównej i wieży rozpoczęto ok. 1675 r., fundatorem tej inwestycji był Feliks Szaniawski, dziedzic Krężnicy i Wronowa. Początkowo świątynia była kryta drewnianym gontem i otoczona płotem, natomiast po pożarze Bełżyc w 1822 r., pokrycie świątyni zamieniono na dachówkę, a płot na murowany parkan. W klatach 1853-55 z fundacji Witolda Brzezińskiego wykonano remont, dobudowano kaplicę i kruchtę. Natomiast ok. 1906- 13 wykonano nowe podłogi i ok. 1946 pokryto świątynię miedziana blachą. Istniejący kościół jest zaliczany do budowli późnorenesansowych. Budynek świątyni jest murowany o konstrukcji jednonawowej. Nawa główna jest czteroprzęsłowa z kaplicą, dwoma kruchtami, wystrój barokowy. Wyposażenie kościoła pochodzi z różnych okresów jest fakt, iż do połowy XIX w. istniał w otoczeniu kościoła cmentarz z którego do dzisiaj pozostał jeden nagrobek w sąsiedztwie zdroju Jagiełły. Położenie: N E Zamek Zamek - Pochodzi z roku 1430, wzniesiony przez Tarnowskich w pierwotnej wersji otoczony murem obronnym. W 1446 r. na zamku odbył się zjazd szlachty małopolskiej, na którym ogłoszono wybór na króla Kazimierza Jagiellończyka działa się to w czasie gdy właścicielem Bełżyc był Jan Pilecki Kasztelan Krakowski. Za czasów współczesnych Janowi Kochanowskiemu właścicielem zamku jest Andrzej Bzicki, który zaistniał w historii Bełżyc tym, że to zamienił miejscowy kościół na zbór Kalwiński. Po nim właścicielami dóbr są Spinkowie, a następnie Orzechowscy. Za panowania tych ostatnich, doszło do pożaru zamku, dlatego jest on poddany gruntownej renowacji ok. roku 1600 ze względu na zaistniałe zniszczenia. Orzechowscy zakładają w zamku również Gimnazjum Kalwińskie, które działa aż do roku 1648 r., kiedy to Kozacy Chmielnickiego palą miasto wraz ze szkołą. Po tych wydarzeniach zamek zostaje odbudowany dopiero około 1672 r. przez Pawła Orzechowskiego. Kolejne zmiany przychodzą około roku 1824 r., kiedy właścicielem zamku jest Ignacy Brzeziński, ten rozbiera zamek, wieże i mury, natomiast pozyskany budulec przeznacza do wybrukowania miasta. Aktualnym świadectwem pozostałości po dawnej świetności zamku jest sklepienie krzyżowo-żebrowe, które zachowało się w istniejących piwnicach. Położenie: N E Zdrój króla Władysława Jagiełły ,,Zdrój Jagiełły”, według legendy powstał w miejscu źródełka, gdzie król Władysław Jagiełło poił konie. Prawdopodobnie obiekt otaczający to miejsce został wybudowany z okazji 500- lecia powstania miasta Bełżyce. Miasto uzyskało przywilej lokacyjny 10 maja 1417 r. w Glinianach pod Lwowem staraniem braci Spytków z Tarnowa, uczestników bitwy pod Grunwaldem. Oto fragment przywileju: ,,Przeto My, Władysław z Bożej łaski król Polski (…)oznajmujemy niniejszym, komu wiedzieć należy, wszystkim teraz i na przyszłość żyjącym, wiadomość o tym mającym, jako chcąc miejsca próżne naszego Królestwa i pustynie przez zakładanie miast i miasteczek zaludniać, do większego użytku przyprowadzić zgromadzeniem ludzi obsadzić i lepiej rozszerzyć, na pokorne i liczne prośby wielmożnych Jana wojewody krakowskiego i Spytka braci rodzonych z Tarnowa dziedziców, w granicach wiosek, czyli dóbr swoich to jest w Krężnicy i Bełżycach, w ziemi naszej leżących, w stosownym dla Nich miejscu, które sobie obrali, miasto założyć pozwoliliśmy i łaskawie przez szczodrobliwość naszą niniejszym pozwalamy.” Obiekt zdroju został usytuowany na osi prezbiterium pobliskiego kościoła parafialnego, poniżej muru kościelnego. W jego centralnej części znajduje się rzeźba popiersia króla Władysława Jagiełły wykonana na wzór matejkowski - twarz szczupła o wyrazistych rysach z prostym nosem. Postać władcy ma lekko pochyloną i skręcono w prawą stronę głowę, falowane włosy sięgające karku, ubrana jest w zapinaną suknię z niewielką krezą, na jego ramionach narzucony płaszcz, spięty na prawym ramieniu. Król w prawej ręce położonej na piersi trzyma krzyż, natomiast lewą opiera na rękojeści miecza. Zdrój remontowano w latach 60-tych XX w., natomiast w 1991 r. w miejsce oryginalnej wapiennej rzeźby nieznanego autora, widniejącej w rejestrze zabytków ruchomych województwa lubelskiego zamontowano kopię. W wymieniono także rzygacz w kształcie ryby - remont został przeprowadzony w 2016 r. z okazji 600 – lecia lokalizacji miasta. Położenie: N E MATCZYN Wymieniana w dokumentach z 1409 r. jako własność Stefana i Sobiesława herbu Dębno Prawdopodobnie nazwa miejscowości pochodzi od Mikołaja Matczyńskiego herbu Jastrzębiec, właściciela wsi w 1531 r. W 1605 r. Krzysztof Ziemacki funduje tutaj pierwszy drewniany kościół katolicki. W 1611 r. właścicielem Matczyna był Marek Matczyński chorąży husarski, miecznik podolski uznany za zasługi w wojnach z Turkami, marszałek dworu i generał ziem ruskich. Źródła podają iż ocalił on życie królowi Janowi III Sobieskiemu w bitwie pod 1664 r. Adam Pszonka dziedzic na Babinie funduje wyposażenie kościoła i szpital dla starców i kalek. Od 1679 r. istnieje tutaj parafia, w okresie reformacji Matczyn był jedyną wsią katolicką, kiedy dookoła istniały zbory kalwińskie m. in. Bełżyce, Wojciechów. Następnie w 1730 r. powstaje kolejny kościółek fundacji Jana Tarło. W 1805 r. właścicielem majątku jest Erazm Zarański ( którego nagrobek obecnie znajduje się w sąsiedztwie miejsca po drewnianym kościele w Matczynie.) Z czasem powstają nowe folwarki Wojcieszyn i Jadwinin. Na przestrzeni wieków majątkiem władają różne rodziny. W 1862 r. właścicielem majątku jest Aleksy Ligowski, którego rodzina jako ostatnia włada nim aż do 1944 r. Matczyn drzewostan Zabytkowy drzewostan, rosnący w Matczynie w sąsiedztwie obecnego kościoła parafialnego, otacza miejsce po dawnym, przeniesionym w 1981 r. do Muzeum Wsi Lubelskiej, drewnianym, zabytkowym kościółku. Miejsce to obecnie upamiętniono, drewnianym krzyżem. Drzewostan składa się głównie z dużych, wiekowych lip drobnolistnych. W jego sąsiedztwie znajduje się nagrobek jednego z dawnych dziedziców Matczyna -Erazma Zarańskiego, zmarłego w 1828 r. Zdjęcie poniżej. Położenie: N E Kościół parafialny w Matczynie – powstały w latach 1937-1947 r. aktualnie istniejący kościół, powstały w wyniku przeniesienia poprzedniej, drewnianej świątyni do Muzeum Wsi Lubelskiej. Zespół przestrzenny w Matczynie – Na istniejący zespół brak jest szczegółowej dokumentacji pozwalającej precyzyjnie określić powstanie obiektu. Budynek dworu jest datowany na XIX w., wiadomo natomiast, że w pierwszym 20- leciu XX w. Wacław Ligowski dokonywał przebudowy dworu. Drogę do dworu okala zabytkowa aleja lipowa. W północno wschodniej części zespołu znajduje się dawna część gospodarska. Jako ostatni majątkiem władali Ligowscy, prowadzili tutaj stadninę koni pół krwi angielskiej do 1944 r. Istniejący dwór poddawano remontom na przełomie lat 1983-1992 r. Dziś obiekt jest użytkowany przez Dom Pomocy Społecznej w Matczynie, prowadzący Zespół Szkół Specjalnych. Położenie: N E Kaplica grobowa rodziny Ligowskich Położona w Podolu, zbudowana w 1905 r., murowana kaplica grobowa ostatnich właścicieli majątku Matczyna. Znajduje się na cmentarzu parafii Matczyn. Pochowano w niej: Alexego Ligowskiego zm. 1896 r., Kornela Ligowskiego zm. 1917 r., Wacława Ligowskiego zm. 1978 r. oraz członków ich rodziny. Cmentarz należy do Parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Matczynie. Położenie: N E Wronów W dokumentach pojawia się koło1409 r., a jej właścicielem jest wówczas Otto Żegocina oraz Stanisław. Później jej właścicielem jest Jan chorąży ziemi lubelskiej, następnie Stanisław Pilecki z Krężnicy. Około roku 1676 r. właścicielem części dóbr jest Feliks Szaniawski, jeden z fundatorów świątyni Kościoła Katolickiego w Bełżycach, po ustąpieniu z tego terenu Kalwinów. Natomiast w XVIII w. właścicielem Wronowa, poprzez małżeństwo był Ernest Gonteryn Goltz – szambelan na dworze króla Augusta III, wszechstronnie wykształcony, wywodzący się z Pomorza luteranin. Z zamiłowania ogrodnik i hodowca owiec angielskich. Po jego śmierci majątek odziedziczyły jego córki- Elżbieta i Ludwika założycielki szpitala dla starców i kalek, pochowane w 1817 r. na cmentarzu przy Kościele Ewangelickim w Lublinie. Następnie majątek przypada Wiktorii Radeckiej - Mikulczównie żonie Jana Koźmiana, szwagierce słynnego Kajetana Koźmiana, Senatora Królestwa Polskiego. Ostatnimi właścicielami majątku byli Kochanowscy, natomiast zarządcą do 1944 r. był Czesław Kiwerski Park dworski we Wronowie – założony prawdopodobnie w XVIII w. przez ww. Ernesta Gonteryna Goltza, według pamiętników K. Koźmiana miał składać się z licznych okazów kasztanowców białych, lip drobnolistnych oraz ogrodu angielskiego obsadzonego drzewami owocowymi. W centralnej części parku stał drewniany dwór ( obecnie nie istnieje, spłonął w 1956 r. ) z gankiem i dziedzińcem, ponadto w jego sąsiedztwie znajdowała się oficyna, zabudowania folwarczne, młyn i gorzelnia. Jak przy większości dworów w tamtym czasie istniał również staw z mostem i wysoka groblą. Ostateczne założenie parkowe ukształtowało się pod koniec XIX w. Całość nie przetrwała do naszych czasów, o dawnej świetności świadczą jedynie pozostałości dawnego parku. Położenie: N E Gminna Ewidencja Zabytków Zarządzenie Nr 18/2016 Burmistrza Bełżyc z dnia 26 lutego 2016 r. Załącznik do zarządzenia nr 18/2016 z dnia 26 lutego 2016 r. Gminna Ewidencja zabytków Gminy Bełżyce - wykaz obiektów. Obiekty wpisane do rejestru zabytków województwa lubelskiego. Obiekty wpisane do GEZ przez Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie. Gminna Ewidencja Zabytków. Uchwała Nr XVIII/96/2016 Rady Miejskiej w Bełżycach z dnia 09 lutego 2016 r. W sprawie przyjęcia Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami na lata 2016 - 2019 dla Gminy Bełżyce. - Pani Maria Sąsiedzka postanowiła zaadaptować na pokoje ostatnie piętro swojego domu, tworząc lukarny. Zważywszy, że na terenie, na którym mieszka pani Maria nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, celem realizacji tego zamierzenia, wystąpiła ona o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Była pewna sukcesu, bo lukarny zrobili już wszyscy sąsiedzi, a zatem wydanie warunków zabudowy wydawało się formalnością. Gdy jednak po kilku tygodniach od złożenia wniosku, odebrała awizo z poczty, ku swemu zdziwieniu nie znalazła w nim decyzji, a jedynie kopie wniosku urzędu miasta do wojewódzkiego konserwatora zabytków o zaopiniowanie inwestycji. Gdy miesiąc później odebrała kolejny list było w nim postanowienie konserwatora, z którego wynikało, że zaopiniował lukarny p. Sąsiedzkiej negatywnie, ze względu na „niekonweniowanie" z historycznym charakterem budynku, będącym „przykładem architektury modernistycznej". Dotychczas, p. Maria uważała swój dom za nieciekawe „pudełko" z przełomu lat 50-tych i 60-tych. W pewnym zatem zakresie słowa konserwatora, wsparte autorytetem urzędowej pieczęci mile ją połechtały. Szybko jednak duma ustąpiła irytacji, bowiem p. Sąsiedzka zrozumiała, że na razie może się pożegnać z lukarnami. Co może zrobić p. Sąsiedzka, aby móc zrealizować adaptację strychu? Jak zawsze w sytuacji, gdy organy administracji stają w poprzek planom obywatela powinien on ustalić, jakie przepisy dają im podstawę do zajmowania się jego sprawą, a następnie w jakiej formie prawnej ją rozstrzygają. Ewidencja a rejestr zabytków Z postanowienia konserwatora p. Maria może wyczytać, że opiniuje on rozbudowę domu, bowiem został on wpisany do gminnej ewidencji zabytków. Sama nazwa instytucji może wywołać konfuzję, ze względu na bliskość z „rejestrem zabytków". Są to jednak dwie odrębne instytucje. Gminna ewidencja, wprowadzona nowelizacją ustawy o ochronie zabytków i opiece nad nimi z roku 2010, stanowi spis obiektów zabytkowych prowadzonych przez gminę. Wpis do niego następuje na podstawie zarządzenia, czyli aktu wewnętrznego prezydenta, burmistrza lub wójta (zależnie od rodzaju gminy), przy czym akt ten – jako że nie jest decyzją administracyjną – nie jest w ogóle doręczany zainteresowanym, w tym właścicielowi nieruchomości. Do ewidencji, zgodnie z art. 22 ust. 5 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, wpisuje się trzy kategorie obiektów: 1) zabytki nieruchome wpisane do rejestru zabytków, 2) inne zabytki nieruchome znajdujące się w wojewódzkiej ewidencji zabytków oraz 3) inne zabytki nieruchome wyznaczone przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w porozumieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków. Oprócz gminnej ewidencji zabytków istnieje jeszcze wojewódzka ewidencja zabytków, jednak z wpisem do niej nie wiążą się bezpośrednio dla właściciela nieruchomości żadne obowiązki ani uciążliwości. Natomiast w rejestrze umieszcza się podmiot na podstawie art. 9 i in. ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, w oparciu o decyzję administracyjną. Skutek powyższej różnicy proceduralnej odnośnie podstawy wpisu do ewidencji i rejestru zabytków jest taki, że o wpisie do ewidencji własnej nieruchomości właściciel może nie dowiedzieć po latach, jak to się stało w przypadku p. Sąsiedzkiej. Skutki wpisu do ewidencji Jakkolwiek wpis do gminnej ewidencji zabytków – inaczej, niż wpis do rejestru zabytków – nie nakłada na właściciela obowiązków związanych np. z konserwacją zabytku (ale też nie pozwala na staranie się o środki publiczne na ten cel), to z punktu widzenia możliwości przebudowy lub rozbudowy obiektu wprowadza niemal identyczne ograniczenia, jak rejestr zabytków. Skutkuje mianowicie tym, że zarówno uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy (art. 53 ust. 3 pkt 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym), jak i pozwolenia na budowę (art. 39 ust. 3 i 4 ustawy Prawo budowlane) wymagają uzgodnienia z konserwatorem. Przekonać konserwatora Wpis danego obiektu do gminnej ewidencji zabytków nie oznacza automatycznie zakazu jakiejkolwiek ingerencji w taki obiekt. Maria Sąsiedzka może zatem podjąć próbę przekonania konserwatora, że lukarny nie zniweczą zabytkowych walorów jej domu. Przy takiej próbie godne polecenia jest skorzystanie z opinii eksperta, „nasłanie" na konserwatora architekta, czy innego człowieka „z branży". Godne polecenia jest w ogóle złożenia wizyty i próba negocjowania akceptowalnego rozwiązania Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ Ostatecznym argumentem przekonywania wobec konserwatora pozostaje możliwość zaskarżenia jego postanowienia. Można ją zaskarżyć najpierw do organu wyżej instancji, a następnie do sądu administracyjnego. Trzeba jednak pamiętać, że zakres kontroli sądu jest ograniczony uznaniowym charakterem decyzji. Pominąć konserwatora Tak długo, jak długo dom p. Sąsiedzkiej znajdować się będzie w gminnej ewidencji zabytków, nie będzie ona miała możliwości uzyskania decyzji o warunkach zabudowy wbrew stanowisku konserwatora. Jego negatywna opinia – jak wydana w trybie współdziałania organu (art. 106 – będzie bowiem dla gminy wiążąca (por. w odniesieniu do decyzji o warunkach zabudowy: wyrok WSA w Krakowie z 7 czerwca 2013 r., II SA/Kr 131/13). Odmowa uzgodnienia konserwatorskiego skutkować będzie zatem automatycznie odmową wydania warunków zabudowy. Jeżeli zatem p. Marii nie uda się przekonać konserwatora do swojej inwestycji ani uchylić jego postanowienia w toku instancji lub w sądzie, pozostaje jej wyłącznie zwalczanie podstawy prawnej jego ingerencji, czyli wpisu swojego domu do gminnej ewidencji zabytków. Kontrola sądowa Choć wpis do ewidencji nie jest decyzją administracyjną, a zarządzeniem (aktem wewnętrznym administracji), to jednak podlega kontroli jako „akt organu jednostki samorządu terytorialnego podejmowany w sprawach z zakresu administracji publicznej" (art. art. 3 § 2 pkt 6 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tak np. postanowienie NSA z 14 września 2012 r., II OSK 1950/12). Ustawa nie określa materialnoprawnych podstaw wpisu do ewidencji. Nie wskazuje nawet wprost, że dany obiekt musi spełniać ustawową definicję zabytku, aby podlegać wpisowi. Wydaje się jednak, że orzecznictwo sądowe (por. wyrok WSA w Warszawie z 3 lipca 2013 r., VII SA/Wa 2653/12), jak również oficjalne stanowisko Ministra Kultury skutkowały powszechnym przyjęciem, że do ewidencji zabytków mogą być wpisywane tylko zabytki. Zabytkiem zaś, zgodnie z art. 3 pkt 1) ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, jest „nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową". Nietrudno zauważyć, że definicja ta ma bardzo uznaniowy charakter. Uznaniowy charakter rozstrzygnięcia skutkuje zaś ograniczeniem kontroli sądowej, która – na gruncie postępowania administracyjnego dokonywana jest wyłącznie pod kątem legalności rozstrzygnięcia. Z tego względu, wysoce rozsądnie postąpi p. Sąsiedzka, jeżeli ze skargą do wojewódzkiego sądu administracyjnego uda się wyposażona w tzw. prywatną opinię historyka sztuki (lub architektury), która zaprzeczy zabytkowemu charakterowi obiektu. Może również podnieść, że wpis do ewidencji miał charakter arbitralny, bowiem organ administracji nie wykazał, jakoby interesował się domem p. Sąsiedzkiej, aby miał on zabytkowy charakter, względnie, aby doszło do uzgodnienia pomiędzy wójtem, a wojewódzkim konserwatorem zabytków odnośnie wciągnięcia danej nieruchomości do ewidencji (ale to jedynie w przypadku, gdy podstawę wpisu stanowi uzgodnienie pomiędzy gminą a wojewódzkim konserwatorem zabytków). Jak wyglądają szanse p. Sąsiedzkiej? Trudno z góry przesądzić. Obserwacja praktyki sądów administracyjnych poucza jednak, że na tle kontroli innych rozstrzygnięć administracji o podobnie uznaniowym charakterze, stwierdzenia nieważności wpisów do ewidencji zabytków, są stosunkowo częste. Inna sprawa, że jeżeli organ gminy się uprze i będzie konsekwentnie wpisywał dom p. Sąsiedzkiej do ewidencji, pomimo kwestionowania tego rozstrzygnięcia przez sąd (a znany jest mi przypadek trzykrotnego wpisania i dwukrotnego unieważnienia wpisu tej samej nieruchomości) niewiele będzie można zrobić. Choć takie postępowania administracji nosić będzie znamię bezprawności, to jednak osoba, która – jak p. Maria – stara się o warunki zabudowy w celu niekomercyjnym – napotka istotny problem w wykazaniu poniesienia szkody. Miejmy jednak nadzieję, że p. Sąsiedzka nie trafi na tak złośliwą gminę i za jakieś dwa, trzy lata będzie się mogła cieszyć widokiem ze swojej lukarny, na mozolnie odzyskane miejsce parkingowe. W cyklu „Zaskarżanie lokalnych aktów prawnych" opublikowaliśmy następujące kazusy: - „Zmiana ruchu drogowego na osiedlowej ulicy" – 23 maja 2017 r. - „Rozszerzenie strefy płatnego parkowania" – 30 maja 2017 r. - „Ograniczenie korzystania z działki w planie miejscowym" – 6 czerwca 2016 r. Autorem wszystkich tekstów jest Tomasz Ludwik Krawczyk podstawa prawna: Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 23 lipca 2003 r. (tekst jedn. DzU z 2014 poz. 1446 ze zm.) podstawa prawna: Ustawa planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27 marca 2003 r. (tekst jedn. DzU z 2017 poz. 1073) podstawa prawna: Ustawa Prawo budowlane z 7 lipca 1994 r. (tekst jedn. DzU z 2016 poz. 290 ze zm.) podstawa prawna: Ustawa o samorządzie gminnym z 8 marca 1990 r. (tekst jedn. DzU z 2016 poz. 446 ze zm.) podstawa prawna: Ustawa Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi z 30 sierpnia 2002 r. (tekst jedn. DzU z 2016 poz. 718 ze zm.) - Tomasz Ludwik Krawczyk, adwokat kancelaria GKR Legal Przejdź do treściPrzejdź do menu Tryb domyślny Tryb nocny Kontrast AA AA AA Widok Stały układ Szeroki układ Rozmiar czcionki A- A A+ Szukaj... Strona głównaUrząd GminyRada GminyPrawo lokalneJednostki organizacyjne Strona serwisu internetowego Informacja dla głuchoniemych Facebook BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJUrzędu Gminy Legnickie Pole Jesteś tutaj: Informacja publiczna > Rejestry i ewidencje > Gminna Ewidencja Zabytków Drukuj E-mail Załączniki Tytuł Typ Rozmiar Dodany przez Gminna Ewidencja Zabytków pdf MB Marcin Matyja Metryczka Szczegóły Wytworzony przez: Gmina Legnickie Pole (Gmina Legnickie Pole) Udostępniony: 10 luty 2022 Historia zmian Opis zmian Data Osoba Porównaj Artykuł został utworzony. Dodane załączniki Gminna Ewidencja Zabytków czwartek, 10 luty 2022 10:46 Marcin Matyja Komunikaty Informacja o pracy w Wigilię 2019 r. Informacja o pracy w dniu r. Popularne Informacja o pracy w Wigilię 2019 r. Informacja o pracy w dniu r. - - Postanowienie nr 13/2020 Komisarza Wyborczego w Legnicy w sprawie zwołania pierwszego posiedzenia Gminnej Komisji Wyborczej w Legnickim Polu Informacje podstawowe

gminna ewidencja zabytków lublin